Racefietsen

Fietswielen, bandenspanning en weerstand

De ontwikkeling op het gebied van wielen voor de racefiets staat ook niet stil, zodat ook hier het een en ander gaande is. Het klinkt op zich logisch dat hoe zwaarder het gewicht van een wiel is, des temeer energie het zal kosten om het wiel rond te krijgen. Het aantal spaken in een wiel is een variabele: 12, 18, 28 spaken, maar ook de dikte van de spaken, net als de vorm: Ronde spaken ondervinden meer luchtweerstand dan de zogeheten aerodynamische messpaken, de meer platte exemplaren. De variabelen zijn hier duidelijk weer: Gewicht en (lucht)weerstand.

De ontwikkeling van de drie-en de vierspaakswielen ligt inmiddels behoorlijk op zijn gat, omdat het gewicht van dit soort wielen eenvoudigweg te hoog scoort. De aerodynamische werking van het wiel dat met dit soort snufjes is uitgevoerd neemt toe en wordt pas echt relevant, naarmate er met de fiets een hogere snelheid wordt bereikt. Verder wordt er gestoeid met de velghoogte en de weerstand. Een hoge velg zou minder weerstand ondervinden dan een lage velg.....wat eigenlijk niet echt valt aan te tonen. Verder ondervinden dichte wielen de minste weerstand, maar hebben al snel tegen, dat ze uitermate zijwindgevoelig zijn.

Als afsluiting hierop kan ik het toch niet laten om nog een paar opmerkingen toe te voegen over zaken die een bijdrage kunnen leveren aan een vermindering van de weerstand tijdens het fietsen, en in dit geval het racefietsen, die niet zozeer met de materialen te maken hebben, maar die wel van belang zijn: Zoals een goed onderhoud van de fiets en een juiste zithouding. Ook de onderstaande onderwerpen spelen bijvoorbeeld een rol.

Bandenspanning

Wat eigenlijk te vanzelfsprekend is om op te noemen, maar wat we hier desondanks toch nog maar eventjes zullen vermelden is de bandenspanning: Het grote voordeel van de smalle racefietsbandjes is dat ze weinig weerstand genereren, wat nog wordt geoptimaliseerd door een goede bandenspanning. Veelal worden racefietsbanden lekker hard opgepompt, tot soms wel 6 atmosfeer. Dit valt simpel te controleren door de band op te pompen met een pomp die is uitgerust met een drukmeter, zodat je goed kunt zien wat er aan druk in de band zit, maar ook wat er in gaat. Over het algemeen wordt de racefiets gebruikt op gladde oppervlaktes, zodat van oneffenheden in het wegdek, niet of nauwelijks sprake zal zijn, hetgeen weer betekent, dat er hierdoor niet of nauwelijks energieverlies zal plaatsvinden. Verder is uiteraard de vorm, en met name ook de breedte van de band van een racefiets zodanig ontworpen dat de weerstand minimaal zal zijn. Dit soort voordelen worden groter naarmate de snelheid zal toenemen.

De kettinglijn

De ketting speelt ook, nog even afgezien van de juiste smering en het onderhoud, een additionele rol op het gebied van weerstanden. Wanneer de lijn die de ketting van voren naar achteren maakt, niet zoveel mogelijk recht op de tandwielen loopt, dan zal de ketting weerstand ondervinden van de slechte en enigszins haakse aansluiting op de tandwielen. Probeer dus in elke versnelling in een zo ideaal mogelijke lijn te fietsen, alleen al ter voorkoming van onnodige slijtage van de ketting en de tandwielen!

Wanneer het niveau van de berijder in de uitoefening van deze tak van sport zal toenemen en de prestaties steeds beter zullen worden, zal het zo zijn, dat het samenspel van berijder en het materiaal steeds meer geoptimaliseerd dient te worden. Dan zullen toch de finesses, te weten de verwerkte materialen, waar vaak toch wel een aardig prijskaartje aan zal hangen, onvermijdelijk in beeld komen, om te zien waar nog (meer) winst uit te halen valt. We zullen ons hier vooral focussen op dit aspect, zodat een ieder die steeds beter wil gaan presteren op de racefiets, dit eventueel als verbeterstrategie voor ogen kan houden, immers: een ieder wil als het even kan toch harder en makkelijker rijden dan zijn fietsmaat of (op het andere uiterste!) zijn concurrent.